5 Νοε 2007

Κυβερνοκουλτούρα (τι είναι τούτο;) και ανθρωπολογία

Η Elisenda Ardevol σχολιάζοντας το ζήτημα «Cyberculture: Anthropological Perspectives of the Internet» μελετά την προσέγγιση της ανθρωπολογίας στο φαινόμενο (πιο αναλυτικά για αυτό παρακάτω) του διαδικτύου (δ.) και ειδικότερα της κυβερνοκουλτούρας.

Αρχικά, επιχειρεί μία χαρτογράφηση της διαδικτυακής σφαίρας διακρίνοντας τέσσερις «ελκυστές» (attractors για ενδιαφέρουσες αναφορές βλ. σχετ. θεωρία του χάους, στο παρόν κείμενο μπορούν να θεωρηθούν ως άξονες): Το δ. ως νέο πολιτισμικό μοντέλο, μία κουλτούρα του δ., ως πολιτισμικό προϊόν, και ως μέσον. Για κάθε έναν από αυτούς τους ελκυστές διακρίνει επίσης τέσσερις περιοχές εστίασης της έρευνας στο δ.: Το δ. ως τεχνολογία, ως νέο κοινωνικό πλαίσιο, ως νέο δημιουργικό και συνεργατικό εργαλείο, και ως επικοινωνιακό μέσο. Οι τέσσερις ελκυστές με τις τέσσερις περιοχές εστίασης παράγουν 16 υποπαραμέτρους του δ. μοντέλου.

Στη συνέχεια, η Ardevol βιάζεται (κατά τη γνώμη του υποφαινόμενου) να θεωρήσει ότι το νέο φαινόμενο πρέπει να εξεταστεί σε παρελθοντικό ήδη χρόνο, ενώ μάλλον βρίσκεται εν εξελίξει. Κάνει αναφορά στο έργο του Hakken, D. 1999, Cyborgs@Cyberspace καθώς και σε έρευνες που εστιάζουν στην κοινωνική αλληλεπίδραση στις διαδράσεις υποκειμένων μέσω του δ. ως νέων πολιτισμικών σχημάτων αλλά και στον αντίλογο (όπως του Daniel Miller και του Don Slater) ότι αυτές οι διαδράσεις δεν αντικατοπτρίζουν παρά διαδράσεις της καθημερινής offline ζωής. Ισχυρίζεται, και εδώ μάλλον συμφωνώ, ότι δεν πρέπει να θεοποιούμε τρόπον τινά το δ. ως μία οντότητα που στέκεται ξέχωρα από οτιδήποτε άλλο γνώριμο αλλά ότι μπορεί να προσεγγιστεί και να αναλυθεί με γνωστές μεθόδους και εργαλεία. Αναγνωρίζει βέβαια, και επίσης συμφωνώ, ότι θα χρειαστεί μία κάποια προσαρμογή τους.
Ardevol, E. 2005, ‘ Cyberculture: anthropological perspectives of the Internet’. http://www.media-anthropology.net/lboro_ardevol.pdf